Rau ăn lá như cải xanh, rau muống, rau dền, xà lách... là nhóm nông sản có giá trị tiêu dùng cao tại ĐBSCL nhưng cũng là nhóm có thời gian bảo quản ngắn, dễ hư hỏng sau khi thu hoạch. Trước thách thức này, công nghệ vi sinh – đặc biệt là các chế phẩm vi sinh từ lợi khuẩn và enzym – đang được nghiên cứu ứng dụng nhằm kéo dài độ tươi và giảm tổn thất cho nhóm sản phẩm này.

Nguyên lý của công nghệ vi sinh là sử dụng các chủng vi khuẩn có lợi như Lactobacillus plantarum, Bacillus subtilis, hoặc các enzym tự nhiên để ức chế sự phát triển của nấm mốc, vi khuẩn gây hư hỏng. Ngoài ra, các chế phẩm này còn giúp làm sạch bề mặt rau mà không cần đến hóa chất, giúp nâng cao tính an toàn thực phẩm.
Tại Hậu Giang và Vĩnh Long, một số mô hình trồng rau sạch đã kết hợp sử dụng dung dịch vi sinh phun lên rau sau khi thu hoạch, kết hợp bảo quản trong môi trường mát. Kết quả cho thấy rau vẫn giữ màu xanh tươi từ 5 đến 7 ngày – cao hơn so với phương pháp truyền thống chỉ bảo quản được 2 – 3 ngày.
Ưu điểm lớn của công nghệ vi sinh là chi phí thấp, nguyên liệu dễ sản xuất nội địa, thân thiện với môi trường. Một số viện nghiên cứu đã phát triển chế phẩm vi sinh dạng xịt hoặc gel bảo quản rau củ, có thể ứng dụng tại cấp độ nông hộ hoặc hợp tác xã nhỏ. Ngoài ra, công nghệ vi sinh còn phù hợp với tiêu chuẩn nông nghiệp hữu cơ và thị trường xuất khẩu sạch.
Để phát triển công nghệ này sâu rộng, cần có sự phối hợp giữa các viện nghiên cứu, doanh nghiệp chế phẩm sinh học và hệ thống phân phối nông sản. Khi công nghệ vi sinh trở nên phổ biến, nó sẽ là “vệ sĩ tự nhiên” giúp rau xanh vùng ĐBSCL vươn xa hơn ra thị trường trong nước và quốc tế.
Ngày đăng: 03-06-2025
Tác giả: Kim Anh