Lực lượng chức năng tại thành phố Đà Nẵng và thành phố Hồ Chí Minh đã phát hiện hàng loạt thuốc tân dược và thực phẩm chức năng (TPCN) bị vứt bỏ tại các bãi đất trống. Đáng chú ý, phần lớn sản phẩm còn hạn sử dụng, chưa qua sử dụng, làm dấy lên lo ngại về lỗ hổng trong quản lý tiêu hủy dược phẩm và nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng đối với cộng đồng nếu các sản phẩm này bị thu gom, tái sử dụng hoặc phát tán.

Thuốc tân dược bị bỏ lại giữa bãi đất hoang tại Đà Nẵng

Tại tuyến đường Xuân Thiều 21, thành phố Đà Nẵng, lực lượng chức năng đang phối hợp với cơ quan công an điều tra vụ việc phát hiện một lượng lớn thuốc tân dược bị vứt bỏ giữa bãi đất trống. Hiện trường ghi nhận hàng trăm vỏ chai thủy tinh màu nâu sẫm, không nhãn mác, còn buộc trong bao nilon. Xen lẫn là nhiều vỉ thuốc còn nguyên vẹn, được che sơ sài bằng lớp bạt đen.

Trên bao bì các vỉ thuốc ghi rõ tên Cetecocenzitax 25mg, hạn sử dụng đến tháng 8/2026. Theo cán bộ y tế, loại thuốc này thường được dùng để chống say tàu xe, giảm chóng mặt, ù tai, buồn nôn do rối loạn tiền đình.

Khu vực phát hiện nằm tại đoạn đường vắng, chưa có dân cư sinh sống, xung quanh là đất trống và một xưởng mộc nhỏ. Đây cũng là điểm nóng về tình trạng đổ trộm rác thải, xà bần gây ô nhiễm môi trường. Lực lượng chức năng đã thu giữ mẫu thuốc, lập biên bản hiện trường và gửi mẫu đi kiểm nghiệm.

Hàng loạt thực phẩm chức năng còn hạn sử dụng bị đổ bỏ tại thành phố Hồ Chí Minh 

Tương tự, tại khu vực gần giao lộ Nguyễn Văn Linh – Trịnh Quang Nghị (xã Phong Phú, huyện Bình Chánh, TP.HCM), người dân phát hiện hàng chục loại TPCN còn nguyên bao bì, hạn sử dụng kéo dài đến năm 2027–2028, bị vứt bỏ không rõ lý do.

Qua điều tra, Công an thành phố Hồ Chí Minh đã xác định lô hàng này thuộc sở hữu của ông Nguyễn Phước S. (36 tuổi, ngụ quận 12), Giám đốc kiêm đại diện pháp luật của Công ty TNHH Sức khỏe Xanh Natural Care. Một số sản phẩm còn tồn tại tại địa điểm ở huyện Bình Chánh chưa kịp tiêu hủy, gồm 14 loại TPCN bị trả lại từ khách hàng.

Các sản phẩm chủ yếu là vitamin tổng hợp, hỗ trợ trí não, xương khớp, tăng cường sức đề kháng cho phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ. Đặc biệt, một số sản phẩm ghi rõ: "Nhãn hiệu được bác sĩ khuyên dùng, nguyên liệu nhập khẩu từ Mỹ."

Cảnh báo nguy cơ từ việc sử dụng thuốc và TPCN giả hoặc không rõ nguồn gốc

Theo WHO, ít nhất 1 trong 10 loại thuốc tại các quốc gia thu nhập thấp và trung bình là giả hoặc kém chất lượng, gây hậu quả nặng nề về sức khỏe và kinh tế. Trẻ em sử dụng thuốc hạ sốt, kháng sinh hoặc điều trị tiêu chảy giả có thể dẫn đến co giật, mất nước nghiêm trọng, thậm chí tử vong. Phụ nữ mang thai nếu dùng TPCN giả có thể đối mặt với nguy cơ sảy thai, sinh non, dị tật thai nhi hoặc thiếu chất.

Thuốc chứa hoạt chất thấp không tiêu diệt triệt để vi khuẩn, góp phần thúc đẩy kháng kháng sinh, đẩy chi phí điều trị tăng gấp đôi. WHO ước tính thiệt hại toàn cầu do thuốc giả lên đến 30,5 tỷ USD/năm tại các nước thu nhập thấp và trung bình.

Đối với TPCN giả không chỉ không có tác dụng, mà còn có thể chứa chất cấm, kim loại nặng, vi khuẩn, nấm mốc gây: Ngộ độc, tổn thương gan thận, dị ứng, suy giảm miễn dịch; Phản ứng phụ không mong muốn do thành phần không được công bố; Mất cơ hội điều trị bệnh nếu dùng TPCN giả thay cho thuốc thật; Ảnh hưởng tiêu hóa, gây rối loạn đường ruột, tiêu chảy, đau bụng; Tích tụ chất độc lâu dài, dẫn đến bệnh mãn tính, ung thư; Mất lòng tin thị trường, ảnh hưởng cả các doanh nghiệp làm ăn chân chính.

Theo bà Phạm Khánh Phong Lan – Giám đốc Sở An toàn thực phẩm thành phố Hồ Chí Minh, các sản phẩm hết hạn phải được tiêu hủy có giám sát của cơ quan chức năng. Việc đổ bỏ bừa bãi không chỉ vi phạm pháp luật, mà còn đe dọa sức khỏe cộng đồng và môi trường sống.

Theo các chuyên gia y tế, tình trạng đổ bỏ thuốc và thực phẩm chức năng còn hạn sử dụng không chỉ là hành vi thiếu trách nhiệm, mà còn là lỗ hổng trong quy trình quản lý dược phẩm và y tế cộng đồng. Nếu không có biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt, những sản phẩm này có thể rơi vào tay kẻ xấu, gây ra hệ lụy khôn lường về sức khỏe, kinh tế và niềm tin xã hội.

Liên quan tới việc quản lý thuốc và thực phẩm chức năng, mới đây Phó Thủ tướng Lê Thành Long đã yêu cầu Bộ Y tế rà soát và báo cáo rõ các bất cập trong quy định quản lý thực phẩm chức năng, nhằm xác định những lỗ hổng đang bị lợi dụng để tuồn hàng ra môi trường thay vì tiêu hủy đúng quy trình.