Thủy sản là một trong ba trụ cột chính của ngành nông nghiệp ĐBSCL, đặc biệt là cá tra, tôm, và nghêu sò. Tuy nhiên, sản phẩm thủy sản sau thu hoạch thường rất dễ hư hỏng nếu không được bảo quản đúng cách. Trước yêu cầu ngày càng cao của thị trường quốc tế về truy xuất nguồn gốc, an toàn vệ sinh thực phẩm và bảo vệ môi trường, công nghệ bao bì thông minh đang nổi lên như một giải pháp đột phá trong bảo quản thủy sản.

Bao bì thông minh không chỉ đơn thuần là lớp vỏ bảo vệ vật lý mà còn được tích hợp các cảm biến, chỉ thị nhiệt độ, độ ẩm hoặc chỉ số vi sinh để theo dõi tình trạng sản phẩm trong suốt quá trình lưu kho và vận chuyển. Một số loại bao bì còn có khả năng thay đổi màu sắc khi sản phẩm bắt đầu xuống cấp, giúp người tiêu dùng dễ dàng nhận biết tình trạng hàng hóa.

Tại An Giang và Cần Thơ, một số doanh nghiệp chế biến cá tra đã phối hợp với các trường đại học để thử nghiệm loại bao bì có tích hợp chỉ thị độ tươi và cảm biến nhiệt. Kết quả cho thấy, bao bì này giúp cảnh báo kịp thời nếu nhiệt độ bảo quản vượt ngưỡng, qua đó giảm thiểu nguy cơ mất phẩm chất, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.

Ngoài ra, bao bì có thể kết hợp với công nghệ kháng khuẩn như lớp phủ nano bạc, hoặc chất chiết xuất từ thực vật như trà xanh, gừng, sả nhằm kéo dài thời gian bảo quản thủy sản lên 2 – 3 lần so với cách truyền thống. Một số công ty tại Bạc Liêu đã xuất khẩu tôm đông lạnh trong bao bì có tích hợp công nghệ kháng khuẩn, được thị trường Nhật Bản và EU đón nhận tích cực.

Thách thức hiện nay là chi phí sản xuất bao bì thông minh còn cao và chưa được thương mại hóa rộng rãi. Việc đầu tư nghiên cứu, hạ giá thành và phổ cập công nghệ là điều cần thiết. Nếu có sự đồng hành từ các viện nghiên cứu, nhà đầu tư và chính quyền địa phương, bao bì thông minh sẽ không chỉ phục vụ ngành thủy sản mà còn mở rộng sang rau quả, thịt cá, góp phần thay đổi diện mạo ngành bảo quản nông sản của vùng ĐBSCL.