Sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử trong những năm gần đây không chỉ mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp lớn, mà còn đem lại sân chơi mới cho các cơ sở sản xuất nhỏ và sản phẩm đặc thù địa phương. Tuy nhiên, thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào các sàn TMĐT quốc gia hoặc quốc tế, ngày càng nhiều địa phương đang phát triển nền tảng thương mại điện tử riêng – như một cách để kết nối đặc sản quê hương với thị trường theo hướng chuyên sâu, bài bản và bền vững hơn.

Nền tảng TMĐT địa phương mang nhiều ưu điểm vượt trội. Trước hết, chúng tập trung vào sản phẩm bản địa, giúp nâng cao khả năng nhận diện thương hiệu vùng miền. Một người mua ở Hà Nội khi truy cập vào nền tảng “OCOP Sóc Trăng” hay “Đặc sản miền Tây” sẽ dễ dàng tiếp cận hàng chục sản phẩm địa phương được phân loại rõ ràng, có thông tin truy xuất, hình ảnh chất lượng cao và tích hợp đánh giá từ người dùng.

Thứ hai, nền tảng địa phương giúp giải quyết rào cản kỹ thuật cho người bán. Nhiều hộ sản xuất nhỏ thường ngại lên sàn TMĐT vì không biết cách chụp ảnh, tạo nội dung mô tả, xử lý đơn hàng hay trả lời khách. Khi có một nền tảng địa phương hỗ trợ từ A-Z – từ chụp ảnh chuyên nghiệp, quản lý đơn hàng, đào tạo livestream đến hỗ trợ vận chuyển – người dân dễ dàng tham gia và giữ chân khách hàng lâu dài.

Một yếu tố quan trọng là khả năng tích hợp công nghệ truy xuất và thanh toán. Nền tảng TMĐT địa phương có thể liên kết với các phần mềm quản lý chất lượng, cấp mã QR chuẩn, đồng bộ hóa chứng nhận OCOP, VietGAP hoặc hữu cơ. Việc tích hợp ví điện tử, ngân hàng số và giao hàng nhanh nội vùng giúp hoàn thiện trải nghiệm mua hàng mà không cần phụ thuộc vào bên thứ ba.

Tại một số tỉnh như Quảng Ninh, Đồng Tháp hay Lâm Đồng, mô hình TMĐT địa phương đã bắt đầu cho thấy hiệu quả khi giúp nông dân tiêu thụ hàng chục tấn nông sản chỉ trong vài ngày giãn cách. Nhiều đặc sản như trà Tân Cương, mật ong rừng U Minh, bưởi Phúc Trạch đã có đơn hàng đều đặn mỗi tuần nhờ kênh bán hàng mới.

Tuy nhiên, để nền tảng địa phương phát triển bền vững, cần đầu tư mạnh vào hạ tầng công nghệ, đội ngũ vận hành chuyên nghiệp và chiến lược truyền thông bài bản. Sự phối hợp giữa chính quyền địa phương – doanh nghiệp công nghệ – hợp tác xã nông nghiệp là điều kiện tiên quyết để duy trì sự vận hành hiệu quả, tránh tình trạng “xây xong để đó”.

Khi mỗi tỉnh, mỗi vùng có thể chủ động kết nối sản phẩm đặc thù với người tiêu dùng, TMĐT địa phương không chỉ là nơi mua bán, mà còn là cánh tay nối dài của văn hóa, bản sắc và niềm tự hào vùng miền. Đó là một hướng đi chiến lược để các sản phẩm đặc thù không còn phụ thuộc vào mùa vụ, thương lái hay chợ truyền thống, mà tự tin bước vào kỷ nguyên số hóa thương mại.