Ngành nông nghiệp ngày nay đang chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ của việc ứng dụng máy móc hiện đại để nâng cao năng suất và hiệu quả. Tuy nhiên, cùng với những lợi ích vượt trội, máy móc nông nghiệp cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro về an toàn lao động nếu không được thiết kế và vận hành đúng cách. Đặc biệt đối với các loại máy thu hoạch chuyên dụng như máy thu hoạch nho, ô liu và cà phê, với đặc thù hoạt động trong điều kiện địa hình phức tạp và môi trường làm việc đặc thù, nguy cơ tai nạn là một mối lo ngại thường trực.

Để giải quyết những thách thức này và đảm bảo an toàn tối đa cho người vận hành, Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) đã không ngừng phát triển và cập nhật các tiêu chuẩn về an toàn máy móc nông nghiệp. Một trong những nỗ lực mới nhất và đáng chú ý là sự ra đời của ISO 4254-20:2025 – "Máy móc nông nghiệp — An toàn — Phần 20: Máy thu hoạch nho, ô liu và cà phê".

ISO 4254-20:2025 không phải là một tiêu chuẩn độc lập mà là một phần bổ sung cho các tiêu chuẩn an toàn tổng thể của máy móc nông nghiệp, đặc biệt là ISO 4254-1:2013 và bản sửa đổi ISO 4254-1:2013/AMD1:2021. Tiêu chuẩn này quy định các yêu cầu an toàn và phương pháp kiểm chứng cho việc thiết kế và chế tạo các loại máy thu hoạch kéo theo và tự hành được sử dụng để thu hoạch nho, ô liu và cà phê.

Trọng tâm của tiêu chuẩn là mô tả các phương pháp nhằm loại bỏ hoặc giảm thiểu các mối nguy hiểm phát sinh từ việc sử dụng dự kiến của các loại máy này bởi một người vận hành duy nhất. Các yêu cầu an toàn cụ thể được đặt ra bao gồm:

Thiết kế và cấu trúc: Đảm bảo máy được thiết kế để giảm thiểu rủi ro kẹt người, văng vật liệu, lật đổ hoặc các tai nạn khác trong quá trình vận hành.

Hệ thống bảo vệ: Yêu cầu về các bộ phận bảo vệ như tấm chắn, hàng rào, và các thiết bị an toàn khác để ngăn chặn tiếp xúc với các bộ phận chuyển động nguy hiểm.

Hệ thống điều khiển: Đảm bảo các nút điều khiển dễ tiếp cận, dễ hiểu và được bảo vệ để tránh việc kích hoạt ngoài ý muốn. Các hệ thống dừng khẩn cấp cũng được chú trọng.

Thông tin cho người sử dụng: Cung cấp đầy đủ hướng dẫn sử dụng, cảnh báo về các rủi ro còn lại và biện pháp phòng ngừa cần thiết thông qua sách hướng dẫn và nhãn dán trên máy.

Ngoài ra, tiêu chuẩn yêu cầu các máy phải được trang bị hệ thống đèn chiếu sáng đầy đủ ở cả phía trước và phía sau, đặc biệt trong điều kiện làm việc ban đêm hoặc địa hình hạn chế tầm nhìn. Ngoài ra, đèn cảnh báo và nút dừng khẩn cấp phải có khả năng phát hiện dễ dàng và kích hoạt nhanh chóng, tuân thủ chuẩn ISO 13850:2015.

Việc áp dụng tiêu chuẩn này không chỉ nâng cao năng lực kỹ thuật cho doanh nghiệp sản xuất máy nông nghiệp, mà còn là điều kiện tiên quyết để xuất khẩu sang các thị trường yêu cầu chứng nhận an toàn nghiêm ngặt như EU, Mỹ, Nhật Bản...

Sự ra đời của ISO 4254-20:2025 là một minh chứng rõ ràng cho cam kết của cộng đồng quốc tế trong việc đảm bảo an toàn cho người lao động trong ngành nông nghiệp. Tiêu chuẩn này không chỉ là một tập hợp các quy định kỹ thuật mà còn là một công cụ thiết yếu để nâng cao chất lượng và độ tin cậy của máy móc thu hoạch chuyên dụng. Bằng cách áp dụng và tuân thủ ISO 4254-20:2025, các nhà sản xuất có thể khẳng định vị thế trên thị trường, đồng thời góp phần xây dựng một tương lai nông nghiệp bền vững và an toàn hơn.