Thống kê từ Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội cho thấy, từ đầu năm 2025 đến nay, thành phố đã cấp hơn 68.000 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tích hợp mã QR. Đây là bước tiến quan trọng trong quá trình hiện đại hóa công tác quản lý đất đai theo quy định mới của Luật Đất đai năm 2024.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội, việc tích hợp mã QR là một điểm mới nổi bật, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường. Sáng kiến này mang lại lợi ích thiết thực cho cả cơ quan quản lý nhà nước lẫn người dân.

Theo hướng dẫn của Cục Đăng ký và Dữ liệu thông tin đất đai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), khi quét mã QR, người dùng có thể tiếp cận 5 nhóm thông tin chính: (1) người sử dụng đất hoặc chủ sở hữu tài sản; (2) thông tin thửa đất; (3) tài sản gắn liền với đất; (4) sơ đồ thửa đất, tài sản; (5) ghi chú và nội dung biến động.

Lợi ích rõ rệt nhất là giúp hạn chế tình trạng làm giả giấy tờ, tránh thất lạc thông tin và rút ngắn thời gian trong các giao dịch như mua bán, chuyển nhượng, thế chấp... Các bên liên quan có thể nhanh chóng xác minh tính pháp lý thông qua hệ thống cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia, qua đó bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho người dân và tạo thuận lợi trong xử lý thủ tục hành chính.

Không những vậy, việc sử dụng mã QR còn góp phần giảm thiểu giấy tờ bản cứng, thúc đẩy quản lý đất đai bằng phương thức điện tử, bảo vệ môi trường và tiết kiệm chi phí xã hội.

Hiện nay, Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội đang tập trung nâng cấp phần mềm, tích hợp dữ liệu phục vụ việc in Giấy chứng nhận tích hợp mã QR. Đây là một trong những bước then chốt trong thực hiện chuyển đổi số, giúp đơn giản hóa thủ tục hành chính và giảm chi phí cho Nhà nước cũng như người dân.

Ông Hà Văn Mạnh, Phó Giám đốc Trung tâm Quản lý dữ liệu và Thông tin, Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội, cho biết: "Việc tích hợp mã QR sẽ giúp tra cứu thông tin minh bạch, tránh tình trạng làm giả giấy tờ, hỗ trợ cơ quan nhà nước giám sát hiệu quả hơn. Thông tin giao dịch mua bán, chuyển nhượng, thế chấp đều được lưu trữ đầy đủ trong cơ sở dữ liệu, thể hiện rõ định hướng chuyển đổi số của ngành tài nguyên và môi trường".

Tuy nhiên, việc triển khai cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tích hợp mã QR đang gặp nhiều khó khăn. Thách thức đầu tiên là việc chuyển đổi và chuẩn hóa cơ sở dữ liệu. Khối lượng dữ liệu lớn với hàng triệu thửa đất cần được đồng bộ và kiểm tra chính xác tuyệt đối để in mã QR tương ứng.

Thêm vào đó, hạ tầng kỹ thuật tại một số địa phương còn hạn chế. Nhiều chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai phải chủ động nâng cấp phần mềm, thiết bị in, đường truyền dữ liệu. Trong giai đoạn đầu triển khai, việc phát sinh lỗi phần mềm là khó tránh khỏi.

Nguồn nhân lực cũng là một trở ngại. Nhiều cán bộ còn quen xử lý theo quy trình cũ nên cần thời gian đào tạo, làm quen với quy trình mới và yêu cầu kỹ thuật số hóa. Tại các quận, huyện có khối lượng hồ sơ lớn, áp lực công việc gia tăng rõ rệt.

Ngoài ra, chi phí đầu tư hệ thống và thời gian triển khai ban đầu cũng gây khó khăn cho nhiều đơn vị. Trong thời gian chuyển tiếp, việc quản lý song song giữa Giấy chứng nhận cũ và mới cũng làm phát sinh nhiều vướng mắc về hành chính, tra cứu và xác minh pháp lý.

Dù còn nhiều thách thức, việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tích hợp mã QR vẫn được đánh giá là một bước đi đột phá, góp phần xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai đồng bộ, minh bạch, phục vụ mục tiêu phát triển chính quyền điện tử và đô thị thông minh.

Thành phố Hà Nội hiện là địa phương tiên phong triển khai cấp Giấy chứng nhận theo mẫu mới. Với hơn 68.000 giấy đã được cấp trong nửa đầu năm 2025, Hà Nội đang cho thấy nỗ lực mạnh mẽ trong cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Việc cấp Giấy chứng nhận tích hợp mã QR là chủ trương lớn của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, mang lại nhiều thuận lợi cho cơ quan quản lý cũng như người sử dụng đất. Quan trọng hơn, người dân có thể kiểm tra thông tin và quá trình biến động đất đai một cách nhanh chóng, minh bạch và hiệu quả.

Hiện Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang phối hợp cùng các địa phương triển khai xây dựng, hoàn thiện, vận hành và liên thông cơ sở dữ liệu đất đai. Thông tin trên Giấy chứng nhận sẽ là dữ liệu cơ bản để người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản thực hiện đầy đủ quyền và nghĩa vụ theo quy định.

Theo khoản 5 Điều 14 Thông tư 10/2024/TT-BTNMT, từ ngày 01/01/2025, mã QR sẽ được in tại góc trên bên phải của trang 1 trên Giấy chứng nhận (với sổ cấp lần đầu).

Mã QR này lưu trữ và hiển thị thông tin chi tiết liên quan đến Giấy chứng nhận, đồng thời bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật theo TCVN 7322:2009 (ISO/IEC 18004:2006), với kích thước 2x2 cm.

Thông tin hiển thị trên mã QR có giá trị tương đương nội dung trên Giấy chứng nhận, thống nhất với dữ liệu trong hệ thống hoặc hồ sơ địa chính tại những nơi chưa hoàn thiện cơ sở dữ liệu.

Mã QR và những lợi ích trong quản lý và tra cứu thông tin

Mã QR (viết tắt của Quick Response – phản hồi nhanh) là một loại mã vạch hai chiều, có hình dạng ô vuông đặc trưng, gồm các điểm đen và trắng sắp xếp theo một quy tắc nhất định để lưu trữ dữ liệu. Khác với mã vạch truyền thống chỉ chứa được một lượng thông tin hạn chế và đọc theo chiều ngang, mã QR có thể lưu trữ nhiều thông tin hơn và được quét dễ dàng theo cả hai chiều ngang – dọc. Với sự phổ biến của điện thoại thông minh và các thiết bị có kết nối internet, việc quét mã QR để truy cập thông tin đang ngày càng trở nên phổ biến và tiện lợi.

Việc tích hợp mã QR trong các loại giấy tờ hành chính, đặc biệt là giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Trước hết, mã QR cho phép người dân và cơ quan quản lý truy cập nhanh chóng vào các thông tin quan trọng chỉ bằng một thao tác quét đơn giản. Thay vì phải tra cứu giấy tờ thủ công hay truy cập qua nhiều bước, mã QR giúp rút ngắn thời gian và giảm thiểu sai sót trong quá trình xử lý hồ sơ.

Một trong những tác dụng quan trọng của mã QR là góp phần nâng cao tính minh bạch và khả năng chống giả mạo giấy tờ. Các thông tin được mã hóa trong mã QR, khi liên kết với cơ sở dữ liệu điện tử quốc gia, sẽ giúp xác minh nhanh tính pháp lý của giấy tờ, ngăn chặn tình trạng làm giả hoặc chỉnh sửa thông tin trái phép.

Ngoài ra, mã QR còn hỗ trợ đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số trong quản lý nhà nước. Việc tích hợp mã QR vào các tài liệu hành chính không chỉ giúp tiết kiệm chi phí in ấn, lưu trữ mà còn giảm phụ thuộc vào giấy tờ bản cứng, góp phần bảo vệ môi trường và hiện đại hóa hoạt động quản lý.

Đặc biệt, với người dân, mã QR mang đến sự tiện lợi trong việc tra cứu, theo dõi biến động thông tin liên quan đến tài sản, đất đai một cách minh bạch, nhanh chóng và chính xác. Đây cũng là cơ sở để các cơ quan chức năng thực hiện giám sát, cập nhật và xử lý thông tin hiệu quả hơn. Là giải pháp quan trọng giúp nâng cao hiệu quả quản lý, tăng cường tính minh bạch và phục vụ tốt hơn nhu cầu của người dân trong thời đại số.