Trong nhiều năm trở lại đây, xu hướng du lịch trải nghiệm gắn với nông nghiệp – gọi tắt là “agritourism” – đang dần trở thành lựa chọn phổ biến của du khách cả trong và ngoài nước. Không chỉ đến để ngắm cảnh, ăn uống hay nghỉ ngơi, du khách ngày nay tìm kiếm những trải nghiệm sâu sắc hơn: được hái trái cây tại vườn, tự tay làm bánh dân gian, chế biến các món ăn từ nguyên liệu bản địa hoặc tìm hiểu quy trình làm nước mắm, kẹo dừa, lụa tơ tằm. Đây chính là cơ hội lớn để sản phẩm đặc thù địa phương tiếp cận trực tiếp với người tiêu dùng một cách sinh động nhất. Và để nâng tầm trải nghiệm đó, công nghệ đang đóng vai trò then chốt trong việc tạo dựng ấn tượng và gia tăng giá trị cho sản phẩm.

Một trong những ứng dụng hiệu quả nhất là công nghệ thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR). Nhờ vào VR, du khách có thể tham quan một cơ sở sản xuất nước mắm truyền thống Phú Quốc hoặc vườn cacao ở Bến Tre ngay từ khách sạn hoặc trung tâm thông tin du lịch. Họ có thể xem video 360 độ, tương tác với các công đoạn làm sản phẩm, nghe câu chuyện của người thợ lành nghề qua tai nghe. Với AR, tại một gian hàng trưng bày, chỉ cần quét điện thoại vào sản phẩm là các thông tin chi tiết, hình ảnh, video hoặc thậm chí trò chơi tương tác sẽ hiện lên – tạo cảm giác tò mò và hấp dẫn hơn hẳn những tờ rơi thông thường.

Bên cạnh đó, nhiều địa phương đã bắt đầu số hóa không gian trải nghiệm du lịch nông nghiệp bằng hệ thống bản đồ số, ứng dụng di động tích hợp lịch trình, đặt tour và gợi ý điểm tham quan. Thay vì phụ thuộc vào hướng dẫn viên, du khách có thể tự lên hành trình, chọn sản phẩm trải nghiệm theo sở thích, biết trước họ sẽ tham gia hoạt động gì, ăn món gì và có thể mua gì làm quà. Điều này giúp các sản phẩm đặc thù như rượu sim, bánh tét lá cẩm, đèn lồng Hội An hay mật ong rừng không chỉ xuất hiện ở cuối hành trình mà trở thành một phần sống động của trải nghiệm ngay từ đầu.

Đặc biệt, công nghệ truy xuất nguồn gốc tích hợp cũng được khai thác mạnh trong du lịch nông nghiệp. Khi khách đến tham quan vườn thanh long hay lò làm cốm, họ có thể quét mã QR trên từng sản phẩm để biết được vùng trồng, phương pháp sản xuất, thậm chí xem video phỏng vấn chính người nông dân. Sự minh bạch này không chỉ tạo lòng tin mà còn kích thích nhu cầu mua sắm tại chỗ – góp phần tiêu thụ sản phẩm đặc thù ngay tại nơi sản xuất.

Ở góc độ quảng bá, công nghệ truyền thông số – đặc biệt là mạng xã hội, video ngắn và livestream – đang trở thành công cụ không thể thiếu. Khi một vlogger trải nghiệm làm kẹo chuối tại Tiền Giang, hay du khách nước ngoài đăng clip trải nghiệm uống trà thảo mộc tại Lâm Đồng, những nội dung này lập tức lan tỏa đến hàng nghìn, hàng triệu người theo dõi. Nhiều cơ sở nhỏ không có ngân sách quảng cáo vẫn có thể tiếp cận thị trường rộng lớn nhờ các chiến dịch truyền thông sáng tạo, tận dụng sức mạnh lan truyền của công nghệ số.

Công nghệ thanh toán không tiền mặt và thương mại điện tử cũng góp phần kết nối trải nghiệm với mua sắm. Sau khi trải nghiệm, du khách có thể mua sản phẩm đặc thù ngay tại điểm tham quan thông qua mã QR, ví điện tử hoặc liên kết với sàn thương mại điện tử địa phương. Thậm chí, họ có thể đặt lại sản phẩm sau khi về nhà – mở ra kênh tiêu thụ bền vững cho các sản phẩm vốn chỉ bán được theo mùa hoặc tại địa phương.

Tuy nhiên, để làm được điều này đòi hỏi sự chuẩn bị nghiêm túc từ phía người làm du lịch và người sản xuất. Sản phẩm đặc thù phải đảm bảo chất lượng, bao bì đẹp, câu chuyện rõ ràng và phải sẵn sàng để “kể” bằng công nghệ. Không ít địa phương vẫn làm du lịch kiểu “cưỡi ngựa xem hoa”, trải nghiệm còn sơ sài, sản phẩm bày bán mang tính chất tạm bợ, thiếu truy xuất nguồn gốc hoặc không tạo được cảm xúc nơi người dùng. Muốn phát triển lâu dài, các cơ sở sản xuất và điểm du lịch phải hợp tác chặt chẽ – nơi mỗi sản phẩm được nhìn nhận như một đại sứ văn hóa sống động.

Công nghệ không thay thế trải nghiệm thực tế, nhưng nó có thể làm giàu và kéo dài trải nghiệm đó. Một lọ mật ong, một túi trà, một gói bánh dân gian – nếu chỉ đơn thuần là sản phẩm vật chất sẽ nhanh chóng bị lãng quên. Nhưng nếu được gắn với một trải nghiệm sinh động, một câu chuyện đáng nhớ, một hành trình khám phá và có thể tiếp tục kết nối sau chuyến đi – thì nó trở thành một phần ký ức, một kênh quảng bá tự nhiên và là một nguồn tiêu thụ dài hạn. Đó chính là tương lai của du lịch nông nghiệp kết hợp công nghệ – một hình thức đưa sản phẩm đặc thù đến gần người dùng bằng cách gần gũi và thông minh nhất.