16 sản phẩm không thuộc danh mục thuốc đã được Bộ Y tế cấp giấy đăng ký lưu hành

Theo đó, Cục Quản lý Dược đã công bố danh sách 16 sản phẩm không thuộc danh mục thuốc đã được Bộ Y tế cấp giấy đăng ký lưu hành và yêu cầu các Sở Y tế trên toàn quốc cùng Y tế các ngành khẩn trương thông báo đến tất cả các cơ sở kinh doanh, cơ sở sử dụng thuốc để ngừng kinh doanh, buôn bán và sử dụng các sản phẩm này ngay lập tức. Đây là một động thái quyết liệt nhằm ngăn chặn sự lây lan của thuốc giả, bảo vệ người bệnh khỏi những rủi ro nghiêm trọng.

Để đối phó hiệu quả với vấn nạn thuốc giả, Cục Quản lý Dược đã yêu cầu các Sở Y tế thực hiện nghiêm túc Công điện số 41/CĐ-TTg ngày 17/4/2025 về xử lý các vụ việc sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thực phẩm bảo vệ sức khỏe và Chỉ thị 17/CT-TTg ngày 19/6/2018 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng thuộc nhóm hàng dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, dược liệu và vị thuốc y học cổ truyền.

Bên cạnh đó, các cơ sở khám chữa bệnh được yêu cầu rà soát chặt chẽ quy trình mua sắm và cung ứng thuốc. Mục tiêu là đảm bảo mọi loại thuốc được cung cấp đều đã được cấp giấy phép lưu hành và có nguồn gốc từ các cơ sở kinh doanh dược hợp pháp, với hóa đơn chứng từ đầy đủ. Quy trình này sẽ giúp hạn chế tối đa nguy cơ thuốc giả xâm nhập vào chuỗi cung ứng y tế chính thống.

Trong trường hợp phát hiện thuốc có dấu hiệu nghi ngờ là thuốc giả hoặc thuốc chưa được cấp phép lưu hành, các cơ sở y tế phải lập tức niêm phong, ngừng sử dụng và báo cáo ngay cho cơ quan quản lý y tế và các cơ quan chức năng để kiểm tra, xác minh và xử lý theo quy định của pháp luật. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chủ động phát hiện và ngăn chặn thuốc giả ngay tại cơ sở sử dụng.

Nâng cao nhận thực cộng đồng và tăng cường thanh, kiểm tra

Các Sở Y tế cũng được chỉ đạo phối hợp chặt chẽ với các cơ quan truyền thông, báo chí để thông tin rộng rãi đến các cơ sở buôn bán, sử dụng thuốc và người dân về danh sách thuốc giả cần tránh. Thông điệp quan trọng là chỉ mua bán thuốc tại các cơ sở kinh doanh dược hợp pháp, không mua bán thuốc không rõ nguồn gốc, và thông báo ngay các dấu hiệu nghi ngờ về sản xuất, kinh doanh thuốc giả đến cơ quan y tế hoặc công an.

Song song đó, hoạt động thanh tra, kiểm tra các cơ sở kinh doanh dược, cơ sở bán buôn, bán lẻ, sử dụng thuốc trên địa bàn sẽ được tăng cường. Các đoàn kiểm tra sẽ đặc biệt chú trọng đến việc xác minh nguồn gốc thuốc. Các Trung tâm Kiểm nghiệm cũng được chỉ đạo tăng cường lấy mẫu và kiểm tra chất lượng thuốc lưu hành, đặc biệt là đối với các loại thuốc có nguy cơ cao bị làm giả hoặc kém chất lượng.

Bộ Y tế cũng đưa ra những khuyến cáo quan trọng để người dân có thể tự bảo vệ mình trước vấn nạn thuốc giả. Từ ngày 1/7/2024, khi Luật số 44/2024 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược có hiệu lực, một số loại thuốc (thuốc không kê đơn) mới được phép kinh doanh theo phương thức thương mại điện tử. Tuy nhiên, Cục Quản lý Dược lưu ý người dân chỉ mua thuốc trên các trang web được cấp phép bán thuốc trực tuyến. Tuyệt đối không mua thuốc qua các nền tảng mạng xã hội hoặc từ người bán cá nhân không rõ danh tính.

Khi mua thuốc trực tiếp tại nhà thuốc hoặc quầy thuốc, người dân cần đảm bảo mua tại các cơ sở được cấp phép, có uy tín và địa chỉ rõ ràng. Tránh mua thuốc từ các nguồn không đáng tin cậy như chợ, hàng rong hoặc qua các trang mạng xã hội, livestream.

Người dân cần kiểm tra kỹ lưỡng bao bì và thông tin trên vỏ thuốc. Bao bì phải nguyên vẹn, không rách, mờ hoặc có dấu hiệu bị chỉnh sửa. Các thông tin quan trọng như tên thuốc, số lô, ngày sản xuất, hạn sử dụng, số đăng ký, tên nhà sản xuất phải rõ ràng, không bị tẩy xóa.

Nên so sánh bao bì của thuốc định mua với bao bì chính hãng (nếu có) để phát hiện sự khác biệt về màu sắc, chữ in hoặc logo. Quan sát màu sắc, kích thước, ký hiệu trên viên thuốc, hộp thuốc; nếu có bất kỳ sự khác biệt nào so với lần sử dụng trước hoặc so với mô tả chính hãng, người dân không nên sử dụng.

Ngoài ra, nếu có in mã vạch/mã QR trên vỏ hộp, hãy sử dụng ứng dụng quét mã vạch/mã QR để kiểm tra thông tin sản phẩm. Nếu mã không quét được hoặc thông tin không khớp, hãy cảnh giác và nghi ngờ đó là thuốc giả.

Khi mua thuốc, người dân cần yêu cầu hóa đơn mua hàng để đảm bảo nguồn gốc sản phẩm. Hóa đơn không chỉ là bằng chứng về nguồn gốc mà còn là cơ sở để khiếu nại nếu phát hiện thuốc giả.

Thuốc giả thường được bán với giá rẻ bất thường để thu hút người mua. Nếu giá quá thấp so với mặt bằng chung trên thị trường, người dân cần hết sức cẩn trọng. Đồng thời, cần tránh tin vào những lời quảng cáo "thần dược" hoặc các loại thuốc không rõ nguồn gốc được rao bán qua mạng hoặc truyền miệng.

Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào của thuốc giả, người dân cần báo ngay cho cơ quan chức năng như Sở Y tế, Cục Quản lý Dược hoặc công an địa phương để có biện pháp xử lý kịp thời. Nếu đã mua phải thuốc giả, hãy ngừng sử dụng ngay lập tức và liên hệ cơ sở y tế để được tư vấn. Việc sử dụng thuốc giả có thể gây nguy hiểm nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí đe dọa tính mạng.

Để tìm hiểu thông tin chính thức về thuốc, người dân nên tra cứu trên website của Cục Quản lý Dược (dav.gov.vn) hoặc các trang web uy tín của nhà sản xuất. Đối với thuốc kê đơn, người dân chỉ mua thuốc theo đơn thuốc của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị.

Việc chung tay giữa cơ quan quản lý, doanh nghiệp và người dân là yếu tố then chốt để đẩy lùi vấn nạn thuốc giả. Nắm vững những thông tin và lưu ý trên sẽ giúp mỗi cá nhân trở thành một người tiêu dùng thông thái, góp phần bảo vệ sức khỏe cho chính mình và cộng đồng.